Sinds de start van de waarneming in 2008 hebben niet zoveel bedrijven last gehad van personeelstekorten, zo maken het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de Kamer van Koophandel (KvK), EIB, MKB-Nederland en VNO-NCW donderdag bekend in de Conjunctuurenquête Nederland (COEN). (zie tabel)
Het tekort aan werknemers is het grootst onder zakelijke dienstverleners. In die sector spreekt 31,9 procent van een belemmering. In de sectoren informatie en communicatie, vervoer en opslag en de autohandel- en reparatie hebben ook bovengemiddeld veel bedrijven last van een tekort aan arbeidskrachten. In de delfstoffenwinning melden relatief de minste bedrijven zich belemmerd te voelen.
Per saldo verwacht 20,8 procent van de werkgevers in het tweede kwartaal meer werknemers in dienst te hebben, eveneens een record. Sinds het begin van de metingen was niet zo’n groot aandeel van de werkgevers positief over de toekomstige verwachtingen.
Het werkgeversvertrouwen is aan het begin van het tweede kwartaal wel met vier punten gezakt ten opzichte van het voorgaande kwartaal, naar 14,2. In het eerste kwartaal kwam het werkgeversvertrouwen nog uit op het hoogste niveau sinds de start van de waarneming.
In de meeste sectoren ligt het vertrouwen ondanks de daling over de hele linie nog altijd op een hoog niveau. In de detailhandel ging het vertrouwen wel fors onderuit vanwege tegenvallend omzetcijfers. De delfstoffenwinning is de enige branche met een negatief ondernemersvertrouwen.
Schrijf je dan hier in voor onze nieuwsbrief. We vertellen je wat eraan zit te komen voor werkgevers/ondernemers en wat je mogelijk net even gemist hebt in o.a. de salarisverwerking, fiscale voordelen, subsidies, onkosten vergoedingen enzovoort. Wij werken geheel volgens de nieuwe norm AVG en garanderen geen reclame.
Bedrijven nemen maatregelen om lang openstaande vacatures te voorkomen. Ze bieden bijvoorbeeld sneller vaste contracten aan.
Dat blijkt uit een enquête van informatienetwerk Algemene Werkgeversvereniging Nederland (AWVN) onder 99 bedrijven met minstens 50 werknemers. Twee derde van hen heeft meer last van arbeidsmarktproblemen dan twee jaar geleden. Ze hebben moeite nieuwe mensen te vinden, te behouden of juist om die te ontslaan.
Daarvoor nemen ze verschillende maatregelen. Een derde van de bedrijven zegt sneller vaste contracten aan te bieden dan twee jaar geleden.
Maar de tegenovergestelde maatregel is al even veelvoorkomend. Ook een derde van de ondervraagde bedrijven zegt juist meer zzp’ers en flexwerkers in te huren om deze problemen te verkleinen.
Het aanbieden van vaste contracten gebeurt met name in de techniek, waar al lang personeelstekorten zijn of worden voorspeld. George Commijs, oprichter van bemiddelingsbureau TecPac, zag de markt de afgelopen jaren veranderen. Hij regelt arbeidsbemiddeling voor technici, voornamelijk met een mbo-niveau.
Commijs biedt een vacature voor een ‘coördinerend voorman’ van hoogwerkers en heftrucks momenteel aan met de mogelijkheid tot een vast contract. “Die vacature staat al een tijd open,” zeg Commijs. “99 procent kans dat iemand al ergens een vast contract heeft en alleen met die voorwaarde overstapt.”
Vaste contracten voor onbepaalde tijd worden eigenlijk nooit meteen aangeboden, zegt Commijs. Een jongeman die hij aan het werk hielp als servicetechnicus voor parkeersystemen, kreeg onlangs na na zeven maanden een vast contract aangeboden voor onbepaalde tijd.
“Dat is snel”, zegt Commijs. Dat komt volgens hem door de veranderende arbeidsmarkt. “In de jaren hiervoor huurden werkgevers mensen langer in via een uitzendbureau en hielden de flexibele schil groter. Nu weten ze dat ze mensen moeten binden en boeien.”
Maar binden heeft natuurlijk ook nadelen. Werkgevers zijn bang voor loonbetaling bij ziekte en lastige ontslagprocedures. Ruim een derde van de respondenten zou ‘verkorting doorbetalingbij ziekte’ een ‘zeer zinvolle’ overheidsmaatregel vinden.
Ongeveer een derde van de door AVWN ondervraagde bedrijven heeft vergeleken met twee jaar geleden meer problemen bij het vasthouden van personeel. Maar nog net iets meer bedrijven ondervinden meer dan twee jaar geleden problemen bij het ontslaan van mensen.
Een verfrissende beweging voor het ontslaan van personeel komt uit Amerika. Amazon biedt personeel jaarlijks aan om tegen een steeds hogere betaling te stoppen, onder de noemer ‘pay to quit’. Dat beleid nam het bedrijf over van de door Amazon opgekochte schoenengigant Zappos.
Dat geldt niet alleen voor mensen waarmee het minder gaat, maar voor iedereen. Het bedrijf wil mensen zo aanmoedigen om na te denken over wat ze echt willen. Oprichter Jeff Bezos tegen Inc.com: “Als mensen ergens blijven waar ze niet willen zijn, is dat op de lange termijn niet gezond voor een werknemer of voor het bedrijf.”
Ook Netflix heeft een aparte kijk op het behouden van personeel. “We zijn geen familie, maar een team”, zegt het bedrijf nadrukkelijk in een presentatie die in 2015 de wereld over gaat. Zodra de inspanningen van een van de medewerkers niet meer nuttig zijn voor de organisatie, wordt iemand gevraagd om het veld te ruimen.