De economie draait alweer een tijdje erg goed, maar dat zien we nog niet zo duidelijk terug op ons loonstrookje.
Maar daar komt verandering in. Je boft als dit jaar je cao afloopt, want de kans is groot dat je er minstens 2 procent bij krijgt.
Loonsverhogingen die dit jaar in cao’s worden afgesproken zullen zeker boven de 2 procent uitkomen, voorspelt Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit van Tilburg.
Een woordvoerder van de Algemene Werkgeversvereniging Nederland (AWVN), die betrokken is bij het merendeel van alle 850 Nederlandse cao’s in Nederland, is het met hem eens. “Je mag wel concluderen dat in nieuwe cao’s die de komende tijd worden afgesloten een loongroei van meer dan 2 procent zal worden afgesproken, de trend is nog duidelijk opwaarts.”
ICT, metaal en bouw
Er zijn wel grote verschillen tussen sectoren, aldus Wilthagen. Zo ziet het er volgens hem goed uit voor werknemers in sectoren waar de arbeidsproductiviteit hoog is en omzet en marges stijgen. Dat geldt volgens hem voor alle bedrijven die zich richten op export, maar ook voor bijvoorbeeld de ict, groot- en kleinmetaal en de bouw.
Veel minder goed ziet het er uit voor onder meer de detailhandel, denkt Wilthagen.
Economie draait goed
De lonen stijgen al wat langer. Het gaat nu lekker met de economie, met de sterkste groei in tien jaar tijd. Vanaf april vorig jaar lopen de loonsverhogingen die in cao’s worden afgesproken dan ook op.
In april 2017 ging het nog om 1,7 procent meer waarover werkgevers en werknemers het eens werden, en in december 2 procent.
Economische groei en loonontwikkeling, in procenten t.o.v. dezelfde periode vorig jaar.(zie tabel)
Loonsverhogingen steeds groter
In het nieuwe jaar blijven de loonsverhogingen die worden afgesproken verder oplopen. In januari ging het om 2,01 procent en als je februari meeneemt, dan zitten we al op 2,06 procent, blijkt uit de cao-kijker van de AWVN.
De FNV zegt bij cao-onderhandelingen dit jaar in te zetten op een loonsverhoging van 3,5 procent.
In 2018 verlopen er 367 cao’s voor in totaal 2,2 miljoen werknemers. In januari werden de cao’s voor 120.000 werknemers al opnieuw afgesloten; voor zo’n 2 miljoen werkenden moet er dus dit jaar nog een cao worden komen.
Zes maanden vertraging
Dat de lonen niet al eerder zijn gestegen, komt doordat cao’s voor één of twee jaar worden afgesloten. Ook wordt in nieuwe cao’s niet meteen een flinke loonsverhoging opgenomen. Als de economie net begint aan te trekken, zijn de vooruitzichten immers nog maar bescheiden.
Meestal zit er zo’n zes maanden tussen het moment dat de economie beter gaat en er hogere lonen worden afgesproken, legt Peter Hein van Mulligen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) uit.
Overheid, zorg en onderwijs
Bij de overheid, de zorg en in het onderwijs werden er dit jaar nog bijna geen nieuwe cao’s afgesloten, dus daar moeten nog meerdere contracten worden afgesloten. “De afgelopen jaren was de overheid heel karig, dus nieuwe cao’s die daar worden afgesloten kunnen het gemiddelde opstuwen”, aldus een woordvoerder van de AWVN.
5,5 miljoen werknemers met cao
Bron: RTL, CBS
De cao-lonen zijn in het derde kwartaal met 1,5 % gestegen, ten opzichte van een jaar eerder.
Profiteren werknemers qua salaris dan eindelijk mee van de aantrekkende economie?
Dat valt reuze mee!
Want hoewel de lonen dus stegen, ging ook de inflatie omhoog. De consumentenprijzen stegen met 1,4 procent, waardoor werknemers alsnog vrijwel niets meer te besteden hebben door de hogere lonen. Dat blijkt uit cijfers van het CBS.
In de landbouw kregen werknemers er het meest bij: 2.2 procent. In het onderwijs daalden de lonen juist met 0,2 procent.
Dat komt omdat er voor dit jaar nog geen loonsverhogingen zijn afgesproken in de vier grote onderwijs-cao’s. De daling zit hem erin dat er in de vorige cao eenmalige uitkeringen werden afgesproken. In de cijfers worden dat soort beloningen verdeeld over de looptijd van de cao. Als zo’n overeenkomst afloopt, zorgt dat dus op papier voor een daling van de lonen.
Voor onderwijzers zal dit koren op de molen zijn vandaag. Leraren in het basisonderwijs leggen vandaag het werk neer om hun eis voor meer loon en minder werkdruk kracht bij te zetten. De formerende partijen hebben wel al bijna 800 miljoen euro extra toegezegd.
Gemiddeld stegen de lonen in de particuliere sector (1,6 procent) en in de gesubsidieerde sector (1,9 procent) een stuk harder dan bij de overheid. Ambtenaren kregen er slechts 0,3 procent bij, veel minder dan de inflatie.
De afgelopen weken, maanden en jaren is de roep om hogere lonen steeds harder gaan klinken. Op Prinsjesdag riepen zowel minister van Financiën Dijsselbloem als premier Rutte werkgevers op om de lonen omhoog te gooien.
Ook DNB zegt dat er in veel sectoren ruimte is voor opslag voor de werknemers. Vakbond CNV kondigde in september aan met looneisen te komen tussen de 3 en 4 procent.