Je werkt niet hard genoeg!
De lonen stijgen maar matig en het Centraal Planbureau (CPB) heeft uitgevogeld hoe dat komt: de productie per werknemer moet omhoog. Met andere woorden: we moeten harder of efficiënter werken.
Vanaf 2014 klom de economie uit het dal van de crisis, maar de lonen stijgen jaarlijks een stuk minder dan vóór de crisis, schrijft het CPB in het rapport ‘Vertraagde loonontwikkeling in Nederland Ontrafeld’. Gemiddeld komt de jaarlijkse loongroei maar net boven de inflatie uit.
De belangrijkste oorzaak is volgens het CPB dat de arbeidsproductiviteit al sinds de jaren tachtig steeds langzamer toeneemt en sinds 2014 dus nóg verder is vertraagd ten opzichte van de periode vóór de crisis.
Het is niet zo dat er een kleiner deel van het bbp naar werknemers gaat, dat is even groot als voor de crisis.
Boosdoener is ook niet de flexibele arbeidsmarkt. Flexwerkers en uitzendkrachten hebben gemiddeld een lager loon, maar tijdens de crisis verloren zij ook als eerste hun baan, waardoor de gemiddelde loongroei minder werd afgezwakt.
Ook globalisering, technologische vooruitgang en marktmacht hadden geen ‘eenduidig effect’ op de loonontwikkeling, aldus het CPB. Blijft over: de productiviteit per werknemer moet omhoog.
Maar tegelijkertijd concludeert het planbureau: ‘Weten waar je het moet zoeken, maakt het niet per se makkelijker om er iets aan te doen’.
Zie ook:
Het aantal mensen dat werkt maar tegelijkertijd in armoede leeft, stijgt in Nederland. Van alle werkenden is 4,6 procent, ofwel zo’n 320.000 mensen, arm. Van hen werken er 175.000 in loondienst en 145.000 als zelfstandige. Dat meldt het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) in een rapport.
Om armoede te definiëren hanteert het SCP het zogenoemde ‘niet-veel-maar-toereikend-criterium’, gebaseerd op de minimale kosten van wonen, voeding, kleding en verzekeringen, plus nog een klein bedrag voor ontspanning en sociale activiteiten. In 2014 was de norm voor een alleenstaande 1063 euro per maand.
Sinds 1990 is het aandeel werkende armen gestaag toegenomen. Tussen 2001 en 2014 steeg het aandeel van 3,1 procent naar 4,6 procent. ,,In die periode is de teruglopende koopkracht van werknemers door de achterblijvende loonontwikkeling vermoedelijk de belangrijkste reden dat het aandeel werkende armen toenam. Ook de dalende winsten van zelfstandigen en toenemende werkloosheid in huishoudens speelden na de eeuwwisseling waarschijnlijk een rol. De groei van het aandeel zzp’ers verklaart een kleiner deel van de toename”, aldus de onderzoekers.
Vooral zelfstandigen zonder personeel, werkende alleenstaanden en werkenden met een migratie-achtergrond (met name van Turkse of Marokkaanse herkomst) lopen een verhoogd risico arm te zijn. Werknemers zijn vooral arm doordat zijzelf en/of hun huisgenoten te weinig uren werken om genoeg inkomsten te genereren. Zelfstandigen zijn vooral arm doordat ze per uur te weinig verdienen.
Volgens de onderzoekers schenken gemeenten in hun beleid relatief weinig aandacht aan werkende armen. Ze geven vaak aan dat ze deze groep moeilijk kunnen bereiken.
Europees gezien is in Denemarken het aandeel werkende armen met 3,5 procent het laagst, gevolgd door België (4,3 procent) en dan Nederland. In Duitsland is dat 9,4 procent en in het Verenigd Koninkrijk zelfs 12,4 procent.
Bron:ANP SCP
Veel bedrijven en sectoren kunnen amper aan personeel komen. Is meer salaris betalen een oplossing?
Niet eerder waren er zoveel vacatures in ons land. Sinds het begin van de metingen, in 1997, telde het Centraal Bureau voor de Statistiek niet zoveel vacante posities: 251.000.
Vooral de horeca en de handel kampen met een fors personeelstekort, maar ook de bouw, techniek, zorg, ICT, transport, financiële sector en het onderwijs schreeuwen om personeel.
Waar blijft die langverwachte loonstijging dan? In tijden van schaarste worden producten duurder. Als het product arbeid schaars is, moet de prijs – het loon – dan niet gewoon omhoog?
Wie naar de beschikbare cijfers kijkt komt tot een andere conclusie. De vakbonden hoopten begin dit jaar op een loonstijging van 3,5 procent. Op basis van de cao’s die tot juni zijn afgesloten blijken werknemers er ‘slechts’ 2,3 procent meer salaris bij te krijgen, becijfert werkgeversorganisatie AWVN.
Dat is een gemiddelde, in krappe sectoren als de bouw en de thuiszorg stijgen de lonen harder. “In een aantal sectoren kun je het zien”, zegt hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen. “Maar over de gehele linie is het een geleidelijke ontwikkeling: meer loon, maar geen grote loonexplosie.”
De krapte op de arbeidsmarkt maakt salarisonderhandelingen wel makkelijker. Je kunt als nieuwe medewerker meer eisen stellen, zei directeur van Loonwijzer Paulien Osse. Of dat in de cijfers is terug te zien weten we nog niet. Dat soort statistieken verwacht Loonwijzer, dat de lonen bijhoudt, pas volgend jaar.
Toch blijven de lonen achter bij de economische groei, raamt ook het Centraal Planbureau. Zie hier boven & pdf. Waar komt dat door? Bedrijven zijn voorzichtiger dan voorheen als het gaat om loonstijgingen, signaleert Wilthagen.
De economie groeit weliswaar, maar de wereldpolitiek is turbulent. Bedrijven kunnen zich de laatste economische recessie nog goed herinneren. Het moet dus langer goed blijven gaan, voordat de lonen stijgen. “Bedrijven willen een slag om de arm houden, ze willen straks niet keihard op de rem hoeven trappen”, aldus Wilthagen.
Loonstijgingen hebben namelijk gevolgen voor werkgevers, legt woordvoerder Jolanda Maas van Bouwend Nederland uit. De bouwsector sloot afgelopen april een nieuwe cao af. Werknemers zien de komende twee jaar hun salaris stijgen met 5,35 procent. “Veel contracten in de bouw zijn langdurige afspraken en worden afgesloten als package deal met een vaste prijs. Materialen worden duurder, lonen stijgen ook. Die extra kosten kunnen bouwbedrijven niet doorberekenen”, vertelt Maas.
Dat neemt niet weg dat personeel ook moet profiteren van de economische opleving, aldus Maas. Maar dat kan ook door andere zaken dan loon: pensioenvoorziening, loopbaanperspectief, ontwikkelpaden, werktijden.
Dat laatste geldt ook voor verplegers in universitaire ziekenhuizen. Cao-onderhandelingen in die sector zitten momenteel muurvast. “Meer loon is een deel van de oplossing”, verklaart Karin Weerts van zorgvakbond NU ’91. “Als er een goed salaris wordt betaald, zijn mensen sneller geneigd in de zorg te blijven werken, of kiezen ze eerder voor een studie in die richting.”
Maar er is meer: opleidingsbudgetten, pensioenleeftijd en tot welke leeftijd moet je nachtdiensten blijven draaien?
Werkgevers die personeel willen lokken en behouden moeten dus niet slechts de portemonnee trekken, maar ook kijken naar gunstige arbeidsvoorwaarden. Koninklijke Horeca Nederland adviseert horeca-ondernemers hun personeel zoveel mogelijk ‘vast te houden’. Onder meer door een prettige werksfeer en zorgen voor een goede balans tussen werk en vrije tijd. Voorzitter Robèr Willemsen, die twee horecazaken heeft, geeft het goede voorbeeld met een vierdaagse werkweek.
“Voorheen draaide personeel veel meer uren, maar hun wensen zijn veranderd”, signaleert KHN-woordvoerder Suzanne van Straten. En als je dan vier dagen tussen 08.00 uur en 16.00 uur achter de receptie van een autobedrijf kunt zitten, in plaats van zes avonden in de bediening, is de keuze voor sommigen snel gemaakt. “De krapte in de horeca komt door een toename van het aantal horecazaken en de concurrentie met andere branches”, aldus Van Straten.
Bron • RTL Z
Zie ook:
Elk jaar brengt Deutsche Bank in mei een rapport uit, genaamd “ Mapping the world’s prices ”. Daarin worden de kosten van het levensonderhoud en andere cijfers weergegeven in een overzicht van de grootste en machtigste steden ter wereld.
Om de kosten van levensonderhoud over de hele wereld te bepalen, nam de bank alles mee in het rapport. Van de kosten van een pakje sigaretten tot de gemiddelde huurprijs van een appartement.
Een van de dingen die de analisten van Deutsche Bank toetsen, is wat werknemers gemiddeld maandelijks verdienen. Het netto-cijfer (dus na aftrek van belastingen) is een handige indicator van de rijkdom van een stad.
Over het algemeen bevinden de steden die hoog scoren met netto maandsalarissen zich op het noordelijk halfrond in ontwikkelde westerse economieën. Maar er zijn ook krachtpatsers op het zuidelijk halfrond zoals Australië en Nieuw-Zeeland.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat mensen in steden waar de kosten van levensonderhoud hoog zijn, doorgaans hogere salarissen hebben. Financiële centra als Londen, New York en Frankfurt spelen een prominente rol.
De lonen in Frankfurt zijn het afgelopen jaar elke maand met gemiddeld ruim 170 euro gestegen, aangezien banken ernaar streven om Londense werknemers na de Brexit naar de stad te verplaatsen.
In het onderzoek van Deutsche Bank is de top vier van steden met de hoogste maandsalarissen hetzelfde als in 2017, zij het in een iets andere volgorde. Amsterdam zit in de top 15.
Bekijk de steden waar mensen het meest verdienen hieronder. In deze 28 steden is het gemiddelde netto maandsalaris hoger dan 1.725 euro (2.000 dollar).
28. Wenen — gemiddelde netto salaris: € 2.082
27. Vancouver — gemiddeld netto salaris € 2.110
26. Brussel — gemiddeld netto salaris € 2.129
25. Berlijn — gemiddeld netto salaris € 2.131
24. Toronto — gemiddeld netto salaris € 2.163
23. Hongkong — gemiddeld netto salaris € 2.189
22. Edinburgh — gemiddeld netto salaris € 2.202
21. Auckland — gemiddeld netto salaris € 2.338
20. Dublin — gemiddeld netto salaris € 2.371
19. Parijs — gemiddeld netto salaris € 2.478
18. Wellington, Nieuw-Zeeland — gemiddeld netto salaris € 2.529
17. Helsinki — gemiddeld netto salaris € 2.565
16. Stockholm — gemiddeld netto salaris € 2.575
15. Tokio — gemiddeld netto salaris € 2.579
14. Amsterdam — gemiddeld netto salaris € 2.626
13. Singapore — gemiddeld netto salaris € 2.661
12. Melbourne — gemiddeld netto salaris € 2.802
11. Londen — gemiddeld netto salaris € 2.903
10. Frankfurt — gemiddeld netto salaris € 2.910
9. Dubai — gemiddeld netto salaris € 2.960
8. Kopenhagen — gemiddeld netto salaris € 2.972
7. Chicago —gemiddeld netto salaris € 3.134
6. Oslo — gemiddeld netto salaris € 3.146
5. Boston — gemiddeld netto salaris € 3.211
4. Sydney — gemiddeld netto salaris € 3.361
3. New York City — gemiddeld netto salaris € 3.534
2. San Francisco — gemiddeld netto salaris € 4.271
1. Zürich — gemiddeld netto salaris € 4.950
De denktank hamert er al langer op dat werknemers in bijvoorbeeld Nederland best wat meer mogen profiteren van het aantrekken van de economie. Hier moeten de lonen dus harder omhoog. Maar in nieuwere EU-lidstaten als Polen of Bulgarije zijn de lonen en ook de inflatie sinds het begin van deze eeuw juist hard gestegen. Als de plussen daar niet gepaard gaan met een toename van de productiviteit dan kan de concurrentiekracht van die landen in het geding komen, waarschuwt het IMF.
In het rapport over de Europese economie wijst de denktank verder ook weer op de risico’s die nog roet in het eten kunnen gooien bij het aantrekken van de economie, bijvoorbeeld het opkomende protectionisme. Veel banken hebben daarnaast nog slechte leningen op hun balans staan. Het gaat hier niet meer om zo’n groot probleem als een paar jaar terug, maar dit drukt volgens het IMF nog wel op de winstgevendheid van banken en de hoeveelheid krediet die beschikbaar is. Daarnaast is het zaak dat de Europese Centrale Bank (ECB) voorzichtig te werk gaat bij het afbouwen van zijn steunbeleid.
Over de gehele linie doet de Europese economie het goed, maar een echte flinke versnelling van de economische groei in Europa is de komende jaren niet meer te verwachten. Daarom raadt het IMF overheden aan om van de huidige gunstige omstandigheden gebruik te maken en door te pakken met hervormingen. Mede door de genoemde risico’s zijn de vooruitzichten voor de middellange termijn onlangs iets minder gunstig geworden.
Hervormingen die kunnen helpen zijn bijvoorbeeld het terugbrengen van schulden of het flexibeler maken van de arbeidsmarkt. De wat meer opkomende landen in Europa hebben daarbij behoefte aan verbeterde sociale voorzieningen. Dit zou ook de emigratie van arbeidskrachten naar het buitenland wat kunnen afremmen, omdat hun eigen land dan aantrekkelijker wordt.
Bron: ANP
Zie ook:
Europa gelijke lonen!
Helft werkloze jongeren EU bereid te verhuizen voor baan
Uurloon in EU gestegen met 12 procent
