Als het aan het kabinet ligt, wordt het makkelijker om werknemers te ontslaan. Dat is een van de maatregelen die onderdeel zijn van een forse wijziging in het ontslagrecht.
Over die verandering is vandaag in de ministerraad een akkoord bereikt. Op dit moment moet een werkgever een duidelijke ontslagreden aandragen, voor iemand ontslagen kan worden. Met de nieuwe plannen wordt ontslag mogelijk door een optelsom van kleinere redenen. De ontslagvergoeding kan dan wel hoger worden.
Volgens de NOS is het vanaf 2020 weer drie jaar op rij mogelijk is om een flexcontract aan te bieden. Op dit moment is dat maximaal twee jaar. Vanaf dat moment wordt ook de proeftijd verlengd en werkgevers mogen werknemers een proeftijd van vijf maanden geven.
Volgens het kabinet zijn werkgevers nu vaak huiverig om iemand na twee jaar een vast contract te geven. Ze zetten de werknemer dan liever op straat. Het kabinet denkt dat na drie jaar flexcontracten werkgevers eerder geneigd zijn om een vast contract te geven.
De langere proeftijd dient hetzelfde doel. Als een werkgever meteen een contract voor onbepaalde tijd aanbiedt, kan er een maximale proeftijd van vijf maanden gelden. Bij contracten voor langer dan twee jaar is dat drie maanden. Op dit moment mag een maximale proeftijd twee maanden zijn.
“Het verschil tussen vast werk en flexwerk is nu te groot”, zegt politiek verslaggever Roel Schreinemachers. “Daar wil het kabinet iets aan doen door vast werk minder vast te maken door versoepeling van het ontslag en flexwerk minder flex te maken door dat duurder te maken.”
“Het vorige kabinet heeft dat ook al geprobeerd maar in de praktijk werkte dat anders uit. Nog steeds is het moeilijk om van werknemers in vaste dienst af te komen. Veel werkgevers bieden daarom liever flexcontracten aan of huren zzp’ers in zodat ze in mindere tijden ook weer makkelijk van hen af kunnen”, legt hij uit.
De plannen zijn niet nieuw, ze stammen al uit oktober 2017. In april 2018 werd duidelijk dat zowel werkgevers als werknemers niet onverdeeld positief waren over het arbeidsmarktplan.
De FNV vreesde toen dat de kans op een vast contract alleen maar zou afnemen en vakbond CNV zei dat de plannen de flexibilisering alleen maar in de hand nemen. Ook de werkgevers hadden hun eigen klachten. Zij zijn teleurgesteld over het feit dat tijdelijke arbeid duurder wordt. Als werkgevers meteen een vast contract aanbieden, betalen ze een lagere ww-premie.
Voor de maatregelen van kracht worden, moet er nog wel over gedebatteerd worden in de Tweede en Eerste Kamer.
Bron: RTL
Dat concludeert het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) van de Universiteit Maastricht in een onderzoek naar levenslang leren. Bedrijven kijken duidelijk naar de efficiëntie van het budget dat ze besteden aan scholing: ze investeren minder in oudere werknemers, en steken vooral geld in scholing die nuttig is binnen het bedrijf.
Het is cru: werknemers die op een tijdelijk contract ergens werken, zijn vaak juist erg gemotiveerd om een cursus te doen, concluderen de onderzoekers. Ze laten zich ook minder snel afschrikken door een eigen bijdrage voor een opleiding.
“We zien dat tijdelijke werknemers die scholing volgen vaker zelf opdraaien voor de kosten van deze scholing en dat ze de scholing vaker in eigen tijd volgen”, zegt Andries de Grip, hoogleraar aan de Universiteit Maastricht en directeur van ROA. “Bovendien blijkt dat ze hiervoor vaker zelf het initiatief nemen dan hun collega’s die in vaste dienst zijn.”
Het is een dubbel nadelige positie voor flexwerkers, stellen de onderzoekers, omdat zij door minder toegang tot scholing lastiger aan een vaste baan kunnen komen.
“Het gat tussen vaste medewerkers en flexwerkers wordt groter als de ene wel een opleiding geniet en de ander niet”, legt onderzoeker Davey Poulissen uit. “Het gevaar is dat mensen met en flexcontract zo gevangen blijven zitten in tijdelijke functies.” Ze kunnen als het ware die carrièreladder niet opklimmen.
Vorig jaar draaide Ad van Beek, HR-directeur bij ingenieursbureau Movares, de flexibilisering terug binnen zijn organisatie. Sommige collega’s moesten er een beetje aan wennen, maar Van Beek staat nog altijd achter de omslag. “Ik wil schoppen tegen die dingen waarin iedereen elkaar napraat.”
“Een soort familiebedrijf, maar dan met 950 man.” Zo beschrijft Ad van Beek het advies- en ingenieursbureau waar hij verantwoordelijk is het voor personeelsbeleid: Movares.
De ingenieurs adviseren onder meer over het lightrailnetwerk van Rotterdam en over de grote fietsenstalling voor Amsterdam Centraal, waar nu aan gebouwd wordt.Net als een familiebedrijf
Meestal gaat het om langetermijnprojecten voor klanten waar ze jaren achterheen mee werken, zoals ProRail en Rijkswaterstaat. Daar past eigenlijk ook een langetermijncommitment van je personeel bij, beredeneerde Van Beek in 2017. Iets wat je ook terugziet bij familiebedrijven.
De directie aarzelde even, maar ging toch met hem mee. Tegen de trend in besloot de organisatie om veel meer vaste contracten uit te gaan delen; ook aan ingenieurs die voor het eerst aan de slag gingen.‘Je wordt gekgemaakt door werkgevers’
Het leidt tot andere keuzes, stelt Van Beek. “Als je iemand voor een korte periode aanneemt, selecteer je ook minder goed bij de ingang. Je accepteert een 6,5. Bij een vast dienstverband ben je kritischer.”
Maar wil een beginnend ingenieur dat wel: een vast contract? Van Beek: “Je wordt gek gemaakt door werkgevers die zeggen dat jongeren flexibiliteit willen. Natuurlijk willen jongeren niet altijd bij dezelfde werkgever blijven, maar het is niet zo dat jonge mensen geen behoefte hebben aan enige mate van voorspelbaarheid.”
“Ze willen wél zekerheid; al is het maar omdat ze een werkgeversverklaring nodig hebben als ze een huis willen kopen of huren.”Beetje flex behouden
Het percentage personeelsleden met een flexcontract daalde bij Movares van 18 procent in 2017 naar minder dan 8 procent nu. Dat terwijl het aantal flexwerkers in Nederland de afgelopen jaren hard groeide: aan einde van 2017 was 35 procent van de werkenden een flexwerker, in 2010 was dat nog 28 procent.
Helemaal afstappen van flexibele contracten wil Van Beek niet; bij ‘piek of ziek’ moet er enige flexibiliteit zijn. Maar die steeds maar toenemende flexibilisering, daar ziet het bedrijf niks meer in.
“Zekerheden bieden is niet erg. Er ontstaat namelijk een wederkerigheid: we vragen ook een zekerheid van de medewerkers. Een baan wordt meer dan werken tussen 8 en 5 en dat je daarvoor betaald krijgt. We verwachten ook een grote inzet van je,” zegt Van Beek. “De categorie mensen ‘ik kom hier gewoon om mijn werk te doen’ moet zo klein mogelijk worden, of zelfs uitsterven.”Ook secretaresses een vast contract
80 procent van het personeel bij Movares is hoogopgeleid. Gaan de vaste contracten dan alleen naar die groep? Nee, bezweert Van Beek. “Ook secretaresses krijgen bij ons een vast contract.” Vooral IT’ers krijgen nog wel een flexibele overeenkomst.
Van Beek: “Als HR-directeur vraag ik me ook altijd af: hoe zou ik zelf als medewerker willen worden behandeld? Zou ik gelukkig worden van een tijdelijk contract, met alle onzekerheid van dien? Ik denk het niet.”Vakbonden zijn ‘onze maatjes’
Overigens wordt de schoonmaak en catering nog altijd uitbesteed door het ingenieursbureau. De mensen die het gebouw schoonmaken en de broodjes verzorgen profiteren dus niet van deze keuze van Movares. “Maar ook met hen maken we goede afspraken,” verzekert Van Beek.
Het ingenieursbureau gaat sowieso liever niet de confrontatie aan, als het om arbeidsvoorwaarden gaat. Waar veel werkgevers ruziënd met vakbonden over straat gaan, vertelt Van Beek trots dat vakbonden ‘hun maatjes zijn’.‘Wat een raar clubje’
“De laatste cao-onderhandelingen begonnen in de ochtend. Om 14.00 uur waren we klaar. Door de buitenwereld wordt dan gezegd: wat een raar clubje. Maar ik wil schoppen tegen die dingen waarin iedereen elkaar napraat.”
De keuze voor minder flex bevalt goed, vertelt Van Beek. Het leidt tot meer commitment vanuit beide kanten: zowel van werkgever als werknemer. Al ging de omslag niet gelijk helemaal goed.Iedereen moet zich eraan houden
Zo startte er net na het nieuwe beleid een jongtalentprogramma, maar had niet elke manager de nieuwe gelijk-een-vast-contract-regel opgevolgd. “Die jonge talenten zaten aan de bar met elkaar. Iedereen had een vast dienstverband gekregen, behalve één.”
Dat was natuurlijk niet de bedoeling. “We geloven in de autonomie van managers. Maar zo’n besluit is niet alleen voor de buitenwereld. Iedereen moet zich eraan houden“, aldus Van Beek.Geen hete adem van de aandeelhouder
Uiteindelijk is denken op de lange termijn in ieders belang, vindt Van Beek. En zo zit de bedrijfsstructuur ook in elkaar: 70 procent van de aandelen is in handen van de medewerkers zelf.
“We hebben een relatief gemakkelijke uitgangspositie: wij zijn zelf eigenaar van het bedrijf. Daardoor ben je ook bezig met die continuïteit. We hebben geen aandeelhouder die op de korte termijn verbetering eist.”Bron: RTL (Frederieke Hegger)
Zie ook:
Door flexwerk minder belasting- en premie-inkomsten
Toename flexwerk
Flexwerkers zorgen voor lage lonen
Kabinet wil flexmarkt aanpakken
Nederland loopt namelijk miljarden belastinginkomsten mis door flexwerk.
De Nederlandse samenleving loopt ongeveer 10 miljard euro mis aan belasting- en premie-inkomsten door flexwerk.
Dat zegt Tuur Elzinga, vice-voorzitter van de vakbond FNV, in een interview met Trouw.
De vakbond publiceert dinsdag het rapport ‘Flexwerk verdient beter ‘ over de maatschappelijke kosten van flexwerk.
“De schatkist krijgt domweg veel minder belasting- en premie-inkomsten binnen van mensen die geen vaste baan hebben”, zegt Elzinga.
“Daarnaast krijgen flexwerkers flink minder betaald, waardoor ze dus ook minder koopkracht hebben”.
Nu meer mensen geen vast contract meer hebben loopt de Nederlandse schatkist jaarlijks zo’n tien miljard aan inkomsten mis, blijkt uit het vandaag te verschijnen rapport ‘Flexwerk verdient beter ’ van vakbond FNV.
De FNV komt vandaag met een onderzoek naar de kosten van flexwerk. Trouw interviewde Tuur Elzinga, vicevoorzitter van de FNV over flexwerk.
Het is vandaag de Dag van de Arbeid. Is dat voor een vakbond een feestdag of een treurige dag?
“1 mei is zeker een feestdag maar tegenwoordig is het ook een strijddag. Dingen waarvan we dachten dat we ze goed geregeld hadden, moeten weer worden bevochten. Zelfs het minimumloon is niet meer heilig.
Het minimumloon!”
Een ander strijdpunt is de opmars van flexibel werk. Waarom baart het u zorgen dat steeds minder mensen een vast contract hebben?
“We kwamen erachter dat bedrijven, maar ook overheidsinstellingen, op zoek blijven naar nieuwe manieren om werkenden nog minder te betalen, waardoor de flexibele inzet van arbeidskrachten voor werkgevers een verdienmodel is geworden in plaats van een manier om ‘ziek en piek’ op te vangen”.
In het FNV-rapport ‘Flexwerk verdient beter ’, staat dat de Nederlandse samenleving zo’n 10 miljard euro aan inkomsten misloopt, door die flexibele contracten.
“De schatkist krijgt domweg veel minder belasting- en premie-inkomsten binnen van mensen die geen vaste baan hebben maar wel precies hetzelfde werk doen. Daarnaast krijgen flexwerkers flink minder betaald, waardoor ze dus ook minder koopkracht hebben. Werknemers met een oproep-, inval-, of uitzendbaan of mensen met een tijdelijk contract verdienen gemiddeld 35 procent minder dan vaste krachten, zzp’ers krijgen zelfs 40 procent minder. Alles bij elkaar lopen deze werkenden samen jaarlijks 35 miljard euro mis aan gederfde inkomsten. Het gaat om 28 miljard euro voor werkenden in het bedrijfsleven en 7 miljard voor werkenden in de publieke sector”.
Als werkgevers hun medewerkers steeds minder bieden, gaan mensen toch ergens anders kijken als de economie bloeit?
“Maar niet als onzeker werk, zoals wij flexibele contracten noemen, de norm is op de hele arbeidsmarkt. Normaal gesproken gaan de lonen omhoog als het economisch goed gaat, nu verdwijnt de loonruimte in de zakken van het bedrijf of de aandeelhouders”.
Mensen met een flexibele baan noemt u mensen met ‘onzeker werk’. Maar misschien vindt de moderne werknemer die ongebondenheid wel heerlijk.
“Ook wij stonden destijds niet afwijzend tegenover meer flexibelere arbeidsinzet. Omdat wij ook wel begrepen dat die bij ziekte en drukte van pas kon komen. Maar de flextrend is ernstig doorgeslagen. Mensen met onzekere contracten staan minder sterk, worden minder snel lid van een bond, krijgen later kinderen door die onzekerheid en stellen het kopen van een huis uit. Want stel dat je contract niet wordt verlengd. Die zwakke positie moet echt veranderen. Ook voor zelfstandig werkenden. De meesten hebben niet eens geld om zich te verzekeren. Onzekere contracten maken ons concurrenten van elkaar in plaats van collega’s”.
Vast werk moet weer de norm worden, stelt de FNV daarom. Is het tij nog te keren?
“Het is nooit te laat voor een sociale wederopbouw. De norm moet inderdaad weer zijn: vast werk. En de norm moet ook zijn: je bouwt pensioen op anders heb je later niks”.
Volgens CBS is het aantal werknemers met een flexibele arbeidsrelatie tussen 2003 en 2017 toegenomen met 856 duizend. Hiermee had bijna een kwart van de werkzame beroepsbevolking een flexibel contract in 2017. Vooral onder jongeren (15 tot 25 jaar) nam het aantal flexwerkers toe. Dit zijn veelal studerende en schoolgaande jongeren met een bijbaan.
In 2017 had een kwart van de beroepsbevolking een flexibele arbeidsrelatie.
Dat blijkt maandag uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Het aantal flexwerkers nam tussen 2003 en 2017 toe met ruim 850.000. Ook het aantal zelfstandigen nam toe.
Vooral onder jongeren onder de 25 jaar zijn er veel flexwerkers bijgekomen. In deze groep werkte in 2003 vier op de tien in een flexibele vorm; vorig jaar was dat bijna zeven op de tien.
Het aantal 25- tot 45-jarigen met een flexibele arbeidsrelatie verdubbelde tot ongeveer twintig procent.
Bij de 45-plussers is de stijging wat minder sterk. Die hele groep is sinds 2003 fors gegroeid en er kwamen behalve flexwerkers en zelfstandigen ook meer mensen met een vast dienstverband bij.
Een vast contract is boven je 45ste nog altijd de norm. Toch werkt tien procent in een flexibele arbeidsrelatie en ongeveer twintig procent als zelfstandige.
Van de 883 duizend jongeren met een flexibele arbeidsrelatie in 2017 waren bijna acht op de tien scholier of student. Het gaat dan vooral om jongeren die naast het volgen van onderwijs een bijbaan hebben. De groei van het aantal flexibele werknemers onder jongeren zit ook hoofdzakelijk bij deze scholieren en studenten, 335 duizend sinds 2003. Onder niet-schoolgaande jongeren waren dit er 57 duizend meer.
Enerzijds is de groep scholieren en studenten met werk in omvang gegroeid, vooral doordat steeds meer jongeren een opleiding in het hoger onderwijs volgen. Hierdoor blijven ze langer dan voorheen in het onderwijs. Anderzijds hebben scholieren en studenten die werken steeds vaker een flexibele arbeidsrelatie. Dat geldt voor ruim driekwart van de schoolgaande jongeren in 2017, in 2003 was dit nog de helft. Op deze manier kunnen zij de studie- en werkactiviteiten combineren. De voornaamste reden voor het hebben van een flexibel contract is voor jongeren de behoefte aan flexibiliteit.
Daarnaast waren er 382 duizend niet-schoolgaande jongeren met werk in 2017. Bijna de helft van hen had een flexibele arbeidsrelatie in 2017. In 2003 was dit nog 27 procent.
Bronnen Statline: Positie werkkring naar leeftijd.
Statline: jongeren, wel/niet-onderwijsvolgend.
